Kun je door het reconstrueren van een historische geur de verbinding met het verleden maken? Onze perceptie van geur is alleen toe te lichten met verschillende wetenschappelijke disciplines. Het is een biologisch en psychologisch, maar ook een cultureel fenomeen. Constantijn Huygens (1596-1687) was een echte homo-universalis: naast secretaris van de stadhouder, dichter, musicus en wetenschapper was hij ook amateur-parfumeur en heeft als zodanig meer dan honderdvijftig recepten nagelaten die nog nooit eerder bestudeerd zijn. Deze recepten wisselde hij uit met correspondenten en hij verwerkte de herinnering van geur in zijn poëzie.

Verbinding met het verleden

Net als in de tijd van Huygens wordt onze neus nog altijd geprikkeld door geur en die geur wordt vervolgens in onze hersenen gekoppeld aan een emotie of ervaring. In het project Het Geheugen van Geur heeft De Jonge Akademie in samenwerking met het Huygens ING/NL-Lab en het UU DURARE project een van de geuren van Huygens tot leven gewekt. Zo wordt een verbinding met het verleden aangegaan en ontstaan nieuwe vragen die ons denken over het verleden verrijken. In 2022 werd samen met Marypierre Julien, parfumeur bij Givaudan en cosmeticafirma Huygens Paris een geurkaars geproduceerd. Deze geurkaars is een reconstructie van een geur die Constantijn Huygens creërde in 1635 als ode aan zijn moeder.

Kijken naar het leven van Constantijn Huygens vanuit verschillende perspectieven maakt zijn leven ineens tastbaar. Het maakt hem een man die je vandaag de dag ook tegen zouden kunnen komen op straat, hij is één van ons. Ineke Huysman, Nadine Akkerman, Marjolijn Bol en Hanneke Hulst laten in het geheugen van geur zien hoe een cultureel fenomeen tot leven komt door het betrekken van chemie, biologie en psychologie.

Het reconstrueren van een geur

‘Ode aan mijn moeder’ is een geur die is gerecreëerd op basis van het eeuwenoude recept en bevat noten van rozenblaadjes, lavendel, tijm, marjolein, watermunt, kruidnagel en kaneel, welke allemaal tegelijk worden gedistilleerd. Bekijk voor een inkijkje in het project en het recreëren van 17e eeuwse geuren de interactieve webpagina in het Nederlands “Vervlogen Geuren Distilleren” en in het Engels “Making Scents of the Past“.

Tentoonstelling

Van 6 april tot en met 3 juli 2022 was er op Huygens’ buitenverblijf Hofwijck in Voorburg een tentoonstelling gewijd aan Huygens, waarin ook aandacht wordt besteed aan deze ‘hobby’. Door te kijken naar de productie, bewaring en presentatie van parfum, van manuscriptrecept tot consumptie, kunnen we een tentoonstellingspubliek helpen zowel hun verleden als hun heden op een nieuwe manier te ervaren, de connectie tussen emotie en herinnering beter begrijpen en zelfs Huygens’ gedichten in nieuw licht stellen.